İkinci el otomobillerde fiyat makası açıldı
Küresel tedarik zinciri sorunları, yeni arabaların mevcudiyetini sınırladı. Son üç yıldır bayiler artan tüketici talebini her zaman karşılayamamaktadır. Türkiye’deki kur ve faiz ortamı nedeniyle otomobillerin pahalı bir yatırım aracı olarak görülmesine ek olarak, yeni alınan araçlar daha kullanılmadan 2. el olarak satışa sunuldu.
Hürriyet’ten Taylan Özgür Dil’in haberine göre bu durum 2. el araç piyasasını alt üst etti. 2023 Ocak-Haziran döneminde Sıfır Kilometre Araç Fiyatları yüzde 28 artarken, ikinci eldeki artış yüzde 70’e ulaştı. Uzmanlar, sıfır otomobil alamayanların 2. el araçlara yönelmek istediğini ancak “balon” fiyatlar ve sınırlı kredi erişim koşulları nedeniyle 2. el araç piyasasının bu yaz önceki yıllara göre zayıf kaldığını söyledi.
Türkiye’nin en çok satan sıfır kilometre otomobil modellerinden biri ile en çok satan ikinci el otomobil arasındaki altı aylık değişime baktığımızda tablo çok daha net görünüyor. Buna göre Ocak 2023’te 376 bin 900 TL’den satışa sunulan sıfır kilometre Fiat Egea’nın (1.4 Fire Easy) fiyatı, 2023 Haziran’a kadar yüzde 45,5 artarak 555 bin 900 TL’ye ulaştı. Aynı dönemde Türkiye’nin en çok satan ikinci el otomobil modeli Renault Megane’nin fiyatı da yüzde 84,7 arttı. 2023 Ocak ayında 460 bin TL’den alıcı bulan 2018 model Renault Megane Sedan’ın (1.5 dCi Touch, dizel otomatik) fiyatı, 2023 Haziran prestijiyle 850 bin TL’ye yükseldi. 2023 model yılı versiyonun liste fiyatı Aynı aracın şu anki fiyatı 1 milyon 130 bin TL.
‘İkinci el fiyatları arttı’
Otomotiv data şirketi Cardata’nın Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, “ Piyasanın normale döndüğü dönemlerde sıfır kilometre araç fiyatlarına yapılan zamlar 1 ila 1,5 ayda ikinci el araç fiyatlarına yansıdı. Mevcut istikrarsız koşullarda sıfır araç artışları direk saniye eline yansıyor. Haziran ayı başında kurda yaşanan artış nedeniyle sıfır araç fiyatlarına yansıyan yüzde 8’lik artış doğal olarak ikinci el fiyatını da yükseltti. Ancak 2. el araç piyasası yaz dönemine rağmen istenilen seviyede değil. Tüketici satın almak istiyor, ancak abartılı fiyatlar ve kredi koşullarına erişimin çok sınırlı olması nedeniyle alamıyor. Faiz, döviz ve enflasyon dengelenmediği sürece ikinci el araç fiyatlarında sert bir düşüş beklemiyoruz. Sadece periyodik fiyat düşüşleri olacak” söz konusu.
‘6 ay-6 bin km kayıt dışı arttı’
Ticaret Bakanlığı’nın 2022 yılında 2. El Araç satan firmalara getirdiği 6 ay 6 bin kilometre sınırlaması, her geçen gün artan 2. el araç fiyatlarını dizginleyemedi. Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği Ağustos 2022’den Haziran 2023’e kadar olan dönemde ikinci el fiyatları yaklaşık yüzde 150 arttı. İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel, Hürriyet’e yaptığı açıklamada şunları söyledi: 6 ay 6 bin kilometre sınırlaması sadece bu işi yapan firmalar için geçerli. Ancak yeni arabayı yatırım aracı olarak gören biri vardı. Bu nedenle fiilen bordür fiyatlarına getirilen 6 ay 6 bin km düzenlemesi kayıt dışılığı artırdı. Bu da 2. el araç piyasasının daha spekülatif bir şekilde yükselmesine neden oldu. Bu işin şahıslar tarafından ticarileştirilmesinin yanı sıra bu işin ticaretini yapan şirketler de kayıt dışı ekonomiye itilmiştir.”dedi.
